De Arabische wereld weet de aandacht van de rest van de internationale gemeenschap vast te houden door haar enorme tegenstellingen. Terwijl zij enerzijds in de Gazastrook en in Soedan grote rampspoed kent, staat ze anderzijds bekend om de enorme welvaart van de Golfstaten. 'Een moderne geschiedenis van de Arabische wereld' biedt een helder overzicht van de moderne Arabische geschiedenis, met aandacht voor de gevolgen van het koloniale verleden, de plek van de Palestijnse kwestie in een groter geheel, de rol van olie in de politiek en de invloed die de Arabische lente heeft gehad sinds 2011. Daarnaast legt het de verschillen uit tussen monarchieën en republieken, de rol van de politieke islam en het effect van de opkomst van de oliestaten. Het boek benadrukt de groeiende invloed van het buitenland en duidt waarom de Arabische wereld steeds verder uiteenvalt in militiestaten. De vraag is wat deze verschuivingen betekenen voor de bevolking van de regio en voor Europa. Arabische termen 11 Transcriptie van Arabische woorden 17 Inleiding 19 1. Klassieke islam en de negentiende-eeuwse hervormingen 27 Achtergrond 27 Het klassiek islamitisch sociaal contract 29 Het Osmaanse Rijk 34 Hervormingen 38 Reactie 43 Burgerschap in de negentiende eeuw 46 2. Het kolonialisme 49 Vormen van Europese overheersing 50 De eerste nationalistische golf 61 Noord-Afrika 62 Het Midden-Oosten 66 Het Arabisch Schiereiland 82 Effecten van het koloniale pact 86 3. Het sociaal contract van de effendieya 89 Nieuwe sociale ontwikkelingen 91 De tweede nationalistische golf 98 Noord-Afrika 104 Het Midden-Oosten 107 Het Arabisch Schiereiland 114 De invloed van het effendi sociaal contract 115 4. De republieken 119 Het populistische autoritaire pact 123 De prijs van de revolutie 130 Eenheid en controle 136 De Palestijnen en Libanon 142 Gevolgen van de klassieke uitruil van rechten 146 5. Liberalisering zonder democratisering 149 Belemmeringen voor democratisering 150 Economische liberalisering 156 Maatschappelijke liberalisering 160 Politieke liberalisering en de façadedemocratie 163 Verwording van de autoritaire staat 169 Verlies van controle 173 Opmaat naar de Arabische lente 180 6. De monarchieën 183 Jordanië 186 Marokko 189 De Golfstaten en de tweede grote Arabische transitie 193 Het sociaal contract van de Golfmonarchieën 208 Modernisering van het sociaal contract 212 Toekomst 214 7. Het islamitische alternatief 217 Opkomst van het islamisme 222 De ‘beproeving’, radicalisering en het salafisme 229 Democratisering en politieke participatie 239 Islamisme aan de vooravond van de Arabische lente 247 8. De Arabische lentes 1.0 en 2.0 251 Arabische lentes als sociale bewegingen 251 Fases van de revolutie 257 Arabische lente 2.0: Hiraak 275 Waarom mislukken de revoluties? 282 Het sociaal contract dat er niet kwam 287 9. Militiestaten als nieuwe orde 289 Opstand van de periferie 290 Regionale allianties en internationale spelers 295 Milities en de nieuwe regionale orde 299 Libanon: Hizbollah Gaza: Hamas Irak en Syrië: Islamitische Staat Syrië: het Noesra Front Syrië: het Koerdische Rojava Jemen: de Houthi’s (Ansar Allah) Soedan: Rapid Support Forces Libië: Operatie Waardigheid van Khaliefa Haftar Gevolgen 326 Epiloog 329 Woord van dank 337 Acroniemen 339 Bibliografische en theoretische verantwoording 345 Bibliografie 367 Index 383