De geboorte is voor de meeste ouders een van hun mooiste momenten in hun leven. Echter voor ruim tien procent van de vrouwen is de geboorte ook een hele heftige gebeurtenis. De impact van medische ingrepen een keizerssnede, duwen op een buik of onbedoelde opmerkingen van hulpverleners kan naast (tijdelijk) stress ook trauma en PTSS tot gevolg hebben. Zelfs partners, zorgverleners en baby’s kunnen hier last hebben. Dit boek vertelt hoe stress tijdens de bevalling te verminderen is en wat te doen bij trauma (PTSS). Het boek zet duidelijk uiteen welke stressoren zich tijdens een bevalling kunnen voordoen. Door meer bewustzijn, betere communicatie en meer empathie zijn veel trauma’s te voorkomen. En als er zich toch een traumatische gebeurtenis voordoet, kun je de schade in veel gevallen relatief eenvoudig beperken. Tenminste: als je weet waar je op moet letten, wat je kunt veranderen en hoe je kunt handelen als het fout gaat. Een trauma is zo geboren ontvouwt op hapklare wijze wat je als geboortezorg professional kunt doen ter preventie, signalering en behandeling. En wat blijkt? Als je weet waar je op moet letten, kun je veel meer doen dan je denkt. Het is geschreven voor alle professionals in de geboortezorg, zoals verloskundigen, kraamvrouwen, gynaecologen, huisartsen, poh-ggz, doela’s, psychologen, coaches en professionals op consultatiebureaus. Schrijfster Diana de Koning is therapeut met een bachelor in stressmanagement en directeur in de kraamzorg. Voorwoord 7 Inleiding 9 1. Trauma en PTSS 11 1.1 Wat is een trauma? 11 1.2 Bevallingstrauma 12 1.3 Wat is PTSS? 16 2. Een trauma is zo geboren 19 2.1 Fysiek heftige ingrepen 19 2.2 Onmenselijke zorg 24 2.3 Slechte communicatie 26 2.4 Gebrek aan steun 28 2.5 Racisme en discriminatie 30 2.6 Secundaire verwonding 32 2.7 Trauma is een optelsom 34 3. Ieder mens is anders 37 3.1 Vrouwen lopen meer risico 38 3.2 Negatieve ervaringen in het verleden 38 3.3 Onderliggende psychische problemen 43 3.4 Bevallingsangst 43 3.5 Geen sociaal vangnet 45 3.6 Slecht voedingspatroon 48 3.7 Minderheden 49 4. Zo spot je een trauma 51 4.1 Symptomen van PTSS 51 4.1 Vermijding 53 4.2 Triggers 59 4.3 Het belang van een juiste diagnose 61 5. Leven met onbehandelde PTSS 63 5.1 Slechter functionerende hersenen 63 5.2 Slaapstoornissen 64 5.3 Middelenmisbruik 65 5.4 Seksuele problemen 66 5.5 Relatieproblemen 67 5.6 Toekomstige zwangerschapscomplicaties 68 5.7 Onveilige hechting van het kind 68 5.8 Gezondheidsproblemen 69 6. Voorkomen is beter dan genezen 71 6.1 Algemene kennis en vaardigheden 71 6.2 Tijdens de zwangerschap 76 6.3 Tijdens de bevalling 87 7. Een trauma hoeft niet voor altijd te zijn 95 7.1 Een mogelijk trauma signaleren 95 7.2 Coaching bij een trauma 98 7.3 Doorverwijzen bij een trauma 111 8. Niet alleen moeders krijgen trauma’s 121 8.1 Partnertrauma 121 8.2 Primair en secundair hulpverlenerstrauma 124 8.3 Geboortetrauma baby 129 Slot 133 Literatuurlijst 135 Verklarende woordenlijst 155 Global Psychotrauma Screen (GPS) 161 Global Psychotrauma Screen (GPS) 163 Folder voor vrouwen met trauma 165