Verschillen in cultuur zijn regelmatig aanleiding tot onbegrip, misverstanden, conflicten en miscommunicatie. Professionals op velerlei gebied krijgen te maken met mensen met een andere culturele achtergrond en bagage dan de eigen, bekende cultuur. Zij worden zich vooral bewust van hun eigen cultuur op het moment dat zij in aanraking komen met mensen die andere culturele gedragingen en regels naleven dan zijzelf. Wanneer het gaat om professionals die werken in justitiële – strafrechtelijke of civielrechtelijke – kaders, is een complicatie dat de contacten met medeburgers veelal onvrijwillig zijn. Deze burgers krijgen, al dan niet door eigen toedoen, te maken met de bemoeienis van professionals die door of namens de overheid met hen in contact treden en interventies plegen die diep ingrijpen in hun persoonlijke leven. Dat plaatst ze in een afhankelijke positie. Er is dan veel ruimte voor miscommunicatie, die voortvloeit uit bijvoorbeeld tijdsdruk, onbegrip en (voor)oordelen of etnisch profileren. In 'Intercultureel werken in gedwongen kader' werken ter zake deskundige auteurs diverse thema’s uit, zoals: • Wat is cultuur en hoe werkt die door in het contact tussen mensen? • Welke waarden en normen spelen een rol en hoe kunnen ze bespreekbaar worden gemaakt? • Welke invloed hebben cultuur en taal op de diagnostiek en inschatting van psychische of psychiatrische stoornissen? • Welke invloed hebben culturele verschillen op risicotaxatie, behandeling en begeleiding van justitiabelen? • Wat zijn belangrijke vooroordelen die effectieve communicatie tussen professionals en medeburgers uit ‘andere’ culturen belemmeren? Het boek is bestemd voor professionals en studenten, werkend in of geïnteresseerd in de forensische psychiatrie/tbs, de (overige) forensische zorg, de reclassering, de rechtspraak, de jeugdbescherming en jeugdzorg, de politie, gemeentelijke en landelijke overheden en dergelijke. Daarnaast is de inhoud van groot belang voor wetenschappelijk onderzoekers en beleidsmakers. 1 Interculturele communicatie: een vergeten competentie of overgeslagen kennisdomein? 9 Jaap A. van Vliet 2 Fundamenten en dragende muren 23 Radi Suudi en Leila Jaffar 3 De rol van cultuur in de aanpak van eer-gerelateerd geweld 47 Janine Janssen & Wilfred Janmaat 4 Forensische risicotaxatie en het risico op een ongelijke behandeling in een gedwongen kader 57 Laura E. van Oploo, Alexander W.A. Serné en David J. Vinkers 1 Introductie 57 2 Methoden van risicotaxatie 58 3 De voorspellende waarde van risicotaxatie-instrumenten 60 3.1 De voorspellende waarde van risicotaxatie-instrumenten in het algemeen 60 3.2 De voorspellende waarde van risicotaxatie-instrumenten bij minderheidsgroepen 62 4 Risicotaxatie en (aan etniciteit gerelateerde) bias 63 5 Conclusie 66 5 Cultuursensitief werken: op weg naar een inclusieve forensische zorg 73 Mario H. Braakman 1 Cross-cultureel valideren van instrumenten: psychologische testen, vragenlijsten en risicotaxaties 85 2 Het professioneel gebruik van tolken in diagnostiek en behandeling 87 3 Cultuursensitieve psychotherapie 87 4 Farmacotherapie en etniciteit 88 5 Culturele empathie in de forensische zorg 89 6 Conclusie 91 6 Werken vanuit de impasse – cultuur sensitief samenwerken in de forensische transculturele psychiatrie 95 Charlotte Clous, Soumia El fakir-El Kaddouri & Piet de Jong 7 Straat-georiënteerde reclassenten in een hybride werkpraktijk 111 Jeffrey Jhanjan 8 Criminaliteit en diagnostiek van justitiabelen op de Cariben 141 Frans Koenraadt 1 Introductie 141 2 Leven op een klein Caribisch eiland 142 3 Het huidige landschap van criminaliteit op de Cariben 151 4 Detentie op de Cariben 154 5 Ggz op de Cariben 158 6 Forensische ggz op de Cariben 159 7 Gedragskundig onderzoek pro Justitia 163 8 Dubbele casusformulering: de culturele en de forensische casusformulering 165 Personalia auteurs 173