Dit boek behandelt hoe en waarom koloniale bronnen gevormd zijn en biedt aanknopingspunten om die opnieuw, vanuit verschillende perspectieven, te analyseren In archieven, bibliotheken en musea over de hele wereld liggen Nederlandse koloniale bronnen: kilometers aan brieven, verslagen en dagboeken, en depots vol afbeeldingen, kaarten en objecten. Maar de informatie in dit enorme koloniale archief spreekt niet voor zich. Hoe is dit bronnenmateriaal gevormd en welke gevolgen heeft dat voor historisch onderzoek? Hoe ga je als historicus om met racisme, oriëntalisme en eenzijdigheid in koloniale bronnen? En hoe deden historici dat de afgelopen eeuwen? Dit boek biedt handreikingen aan onderzoekers in drie stappen. Deel I bespreekt de diepe verstrengeling van geschiedschrijving met overzeese handel en koloniaal bestuur, en toont hoe die ook na de formele dekolonisatie nog sporen achterlaat in de historiografie. Deel II richt zich op methodologie. Het behandelt hoe en waarom koloniale bronnen gevormd zijn en biedt aanknopingspunten om die opnieuw, vanuit verschillende perspectieven, te analyseren. Deel III geeft een praktisch overzicht van belangrijke archieven, collecties en typen bronnen: uiteenlopend van overheids- en bedrijfsdocumenten tot mondelinge overleveringen, van kerkelijke rapporten tot scheepsjournalen, en van foto’s tot digitaal materiaal. Verspreid door het boek staan bovendien interviews met historici, archivarissen en conservatoren in binnen- en buitenland die vernieuwend onderzoek doen in, naar, voorbij en tegen het Nederlandse koloniale archief. Juist nu digitalisering deze bronnen dichterbij brengt dan ooit, is het belangrijk om ze behoedzaam te benaderen en kritische vragen te blijven stellen. Dit boek helpt je op weg. In archieven, bibliotheken en musea over de hele wereld liggen Nederlandse koloniale bronnen: kilometers aan brieven, verslagen en dagboeken, en depots vol afbeeldingen, kaarten en objecten. Maar de informatie in dit enorme koloniale archief spreekt niet voor zich. Hoe is dit bronnenmateriaal gevormd en welke gevolgen heeft dat voor historisch onderzoek? Hoe ga je als historicus om met racisme, oriëntalisme en eenzijdigheid in koloniale bronnen? En hoe deden historici dat de afgelopen eeuwen? Dit boek biedt handreikingen aan onderzoekers in drie stappen. Deel I bespreekt de diepe verstrengeling van geschiedschrijving met overzeese handel en koloniaal bestuur, en toont hoe die ook na de formele dekolonisatie nog sporen achterlaat in de historiografie. Deel II richt zich op methodologie. Het behandelt hoe en waarom koloniale bronnen gevormd zijn en biedt aanknopingspunten om die opnieuw, vanuit verschillende perspectieven, te analyseren. Deel III geeft een praktisch overzicht van belangrijke archieven, collecties en typen bronnen: uiteenlopend van overheids- en bedrijfsdocumenten tot mondelinge overleveringen, van kerkelijke rapporten tot scheepsjournalen, en van foto’s tot digitaal materiaal. Verspreid door het boek staan bovendien interviews met historici, archivarissen en conservatoren in binnen- en buitenland die vernieuwend onderzoek doen in, naar, voorbij en tegen het Nederlandse koloniale archief. Juist nu digitalisering deze bronnen dichterbij brengt dan ooit, is het belangrijk om ze behoedzaam te benaderen en kritische vragen te blijven stellen. Dit boek helpt je op weg. Voorwoord Lijst van afbeeldingen en tabellen Inleiding DEEL I: HISTORIOGRAFIE 1. Verweven verleden: de relatie tussen geschiedschrijving en koloniaal bestuur, c. 1600-1940 2. Oneindige dekolonisatie: de herijking van de Nederlandse geschiedschrijving over het koloniale verleden, c. 1945-2010 DEEL II: THEORIE EN METHODOLOGIE 3. Het lawaai van het koloniaal archief: de constructie van archieven en collecties 4. De archiefdraad oppakken: historisch onderzoek in het koloniaal archief DEEL III: ARCHIEVEN, COLLECTIES EN BRONNENGENRES: VINDPLAATSEN EN STARTPUNTEN 5. De archieven van de Verenigde Oost-Indische Compagnie 6. De archieven voor de West-Indische Compagnie en de Atlantische Wereld 7. De archieven van het Ministerie van Koloniën 8. Archieven van zeemacht en koopvaardij 9. Archieven van de koloniale kerk en zending 10. Archieven van de katholieke missie 11. Archieven van antikoloniale bewegingen 12. Egodocumenten 13. Museale voorwerpen 14. Kaarten en afbeeldingen 15. Mondelinge bronnen 16. Aziatische manuscripten in Nederlandse collecties 17. Digitaal onderzoek in koloniale bronnen