Ons zorgstelsel is voortdurend in beweging. Dit hangt samen met de veranderende rollen van de actoren in deze sector: de overheid, zorgverzekeraars, zorgaanbieders en consumenten. Ook ons medisch inzicht blijft zich ontwikkelen. Zo kunnen we steeds meer ziekten voorkomen en genezen. Onze levensverwachting neemt spectaculair toe, evenals de kwaliteit van leven. Het succes bijt zichzelf in de staart: de stijgende levensverwachting leidt tot een sterke toename van ouderdomsproblemen. Hierdoor neemt de zorgvraag juist toe. Blijven ook de zorgkosten stijgen, dan komen belangrijke maatschappelijke waarden als toegankelijkheid, betaalbaarheid en solidariteit onder druk te staan. De auteurs tonen aan dat ons huidige zorgstelsel onvoldoende is toegerust om te beantwoorden aan de trends die zij signaleren op het gebied van demografie, epidemiologie, macro-economie, wetenschap, technologie en het individu. Zo verandert de rol van de consument snel, nu mensen met behulp van nieuwe technologie steeds meer zelf de regie nemen: de consument wordt deels producent van zijn eigen zorg oftewel ‘prosument’. De auteurs introduceren mevrouw Janssen uit Emmen om de menselijke maat van het zorgstelsel niet uit het oog te verliezen. Haar casus loopt als een rode draad door het betoog om te laten zien welke gevolgen veranderingen hebben voor het individu. De ontwikkelingen komen in drie verschillende essays aan de orde. Samen vormen zij één geheel dat beter inzicht geeft in het zorgstelsel. In combinatie met de aanbevelingen van de auteurs, die onder meer pleiten voor één overkoepelende zorgwet, kwaliteitswetgeving en een nieuw bekostigingssysteem, zijn wij beter voorbereid op de toekomst. Essay I van Zorg in perspectief van de cliënt schetst trends en ontwikkelingen van de gezondheidsmarkt. De auteurs laten zien dat het tijdperk van verandering plaatsmaakt voor een verandering van tijdperk: het ziekenhuislandschap wordt een zorglandschap waarin de cliënt aan het stuur zit. Solidariteit, toegankelijkheid en nieuwe technologie staan daarbij centraal.