Twintig eeuwen heeft hij het aangezicht van de wereld medebepaald. Vereerd of verguisd, soms onmachtig, af en toe (bijna) almachtig: de paus, het hoofd van rooms-katholieke kerk. Tijd voor een alomvattende geschiedenis van een uniek instituut. In De paus en de wereld beschrijven Nederlandse, Vlaamse en Duitse historici het pausdom in de vroeg-christelijke en Byzantijnse periode en tijdens het Heilig Roomse Rijk. Er wordt uitgebreid ingegaan op de ontwikkeling van Rome als pauselijke stad, op de grote concilies, kerkelijke hervormingen, op het kunstmecenaat en op de omgang met de wetenschap. Maar ook de rol van het instituut in de periode daarna en de relatie van het instituut tot de wereldlijke macht komen ruim aan bod. De bundel sluit af met een analyse van het pausschap vanaf de ‘herbronning’ van de rooms-katholieke kerk op het Tweede Vaticaanse concilie tussen 1962 en 1965. Wat is er nog over van deze voorlopig laatste kerkelijke vernieuwingsbeweging? Welk vervolg kan de theoloog-paus Ratzinger, fel bekritiseerd om het misbruikschandaal, de kerk bieden na de succesvolle pontificaten van zijn voorgangers Johannes XXIII en Johannes Paulus II? Over de samenstellers Frans Willem Lantink en Jeroen Koch zijn verbonden aan het department Geschiedenis en Kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht. Lantink promoveerde op een studie over Oswald Spengler en was co-auteur van Voor stad en Staat. Beelden van driehonderd jaar bedrijfsgeschiedenis. Koch publiceerde eerder Abraham Kuyper, een biografie en schreef over de Duitse historicus Golo Mann.