Personen die ziek worden, worden ‘patiënt’. In een aantal gevallen komt de patiënt door een onbedoelde gebeurtenis tijdens het zorgproces in een minder goede gezondheid te verkeren dan was voorzien of verwacht; er is dan sprake van een ‘incident’. De verslechterde gezondheidssituatie die is opgetreden tijdens het zorgproces wordt aangeduid als ‘zorggerelateerde schade’. De verslechterde gezondheidssituatie kan zich uiten als lichamelijk letsel, geestelijk letsel, of als een aantasting van het zelfbeschikkingsrecht. Eén van de behoeften van de patiënt nadat hem een incident is overkomen, is het verkrijgen van een vergoeding ter compensatie van de zorggerelateerde schade. Doorgaans wordt het civiele aansprakelijkheidsrecht gebruikt om die vergoeding te realiseren. Het thema van dit boek betreft dan ook het civiele aansprakelijkheidsrecht als middel om schade te verhalen. Aan de hand van nationale en Europese wetgeving, nationale en Europese rechtspraak en literatuur worden het civiele aansprakelijkheidsrecht en de procedure tot verhaal van zorggerelateerde schade beschreven. Recente rechtspraak over de omgang met medische informatie en medische adviezen zijn daarin meegenomen. Dit geldt ook voor de voorgestelde wetgeving rondom artificiële intelligentie en productaansprakelijkheid. Rolinka Wijne is na haar opleiding als rechterlijk ambtenaar in opleiding in de advocatuur werkzaam geweest, waar zij zich onder meer heeft beziggehouden met ‘medische aansprakelijkheid’. Ervaring met medische kwesties deed zij voorts op als lid-jurist in de medische tuchtcolleges en als docent gezondheidsrecht. In 2013 promoveerde zij aan de Erasmus Universiteit te Rotterdam op het onderwerp ‘Aansprakelijkheid voor zorggerelateerde schade’. Het onderhavige boek is de vierde druk van het op haar dissertatie gebaseerde handboek. 1 Inleiding; 2 De patiënt en een incident bij een geneeskundige behandeling; een verkenning; 3 De rechtsverhouding tussen de patiënt en de arts of het ziekenhuis; 4 Grondslagen voor aansprakelijkheid van de arts en het ziekenhuis; 5 De grondslag voor aansprakelijkheid van de producent; 6 Causaal verband; 7 Schadevergoeding en verjaring; 8 Verhaal van zorggerelateerde schade in de praktijk