Het Nederlandse slavernijverleden is actueler dan ooit. Tot eind vorige eeuw trok het voornamelijk de aandacht van wetenschappers, maar tegenwoordig heeft bijna iedereen er een mening over. Sinds de Black Lives Matter-protesten is deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis zelfs een van de meest besproken onderwerpen. Hoe dachten onze voorvaderen over slavernij, zijn we er rijk van geworden en is het hedendaagse racisme een van de wrange vruchten van dat donkere verleden? Vragen te over, waarop de antwoorden echter vaker meningen dan historische feiten zijn.
Nederlands slavernijverleden schetst op basis van de laatste inzichten een indringend beeld van de Nederlandse deelname aan de trans- Atlantische slavenhandel en de inzet van slaven in de plantagekoloniën. Maar ook de opvattingen van onze voorouders daarover komen aan bod. Hadden zij morele bezwaren tegen de slavenhandel en slavernij of was het business as usual? Woord vooraf 7
Gevoelige kwesties 9
1. Voor- en tegenstanders van slavernij 25
Slavernij en zelfrefl ectie 26
Theologen over slavenhandel en slavernij 32
De praktijk 44
Een vroegmodern abolitionistisch debat? 49
2. Van Afrika naar Amerika 55
Het Nederlandse aandeel 56
Van het binnenland naar de kust 68
De oversteek 80
Slavenverkoop in Amerika 92
Onder vreemde vlag en in de tussenhandel 98
3. Slavernij in de koloniën 103
Nederlands-Atlantische bezittingen 104
Slavernij in de plantagekoloniën 111
Slavernij op de Caribische eilanden 119
Religie en cultuur 125
Vergrijpen, veroordelingen en straff en 130
Manumissie 137
4. Vele vormen van verzet 145
Verzet aan boord van slavenschepen 146
Maronnage 151
Verzet op de plantages 194
Opstanden 198
5. Afschaffing van de slavenhandel en slavernij 207
Groot-Brittannië als voorbeeld? 208
Revoluties, slavenopstanden en abolitionisme 210
Het einde van de Nederlandse slavenhandel 222
De lange weg naar ‘vrijheid’ 228
6. Economische effecten van slavenhandel en slavernij 241
Winst en verlies in de slavenhandel 243
Verwerking van en handel in plantageproducten 253
Atlantische belangen 259
7. Slavernijverleden, racisme en identiteitspolitiek 269
Wetenschappelijke belangstelling 270
De roep om erkenning 273
Maatschappelijke aandacht 275
Nieuwe wetenschappelijke inzichten 278
Slavernij en hedendaags racisme 280
Taalzuiveringen en racismebestrijding 282
Epiloog 289
Noten 297
Bronnen en literatuur 316
Register op persoonsnamen 330
Register op geografische namen 334
Ik heb een vraag over het boek: ‘Nederlands slavernijverleden - Heijer, Henk den’.
Vul het onderstaande formulier in.
We zullen zo spoedig mogelijk antwoorden.