Verrassend nieuw licht op de veelzijdige geschiedenis van de islam in Nederland en Vlaanderen Het beeld van moslims in België en Nederland beperkt zich doorgaans tot dat van migranten die zich vanaf de jaren 1960 vestigden in deze landen. Die perceptie doet echter geen recht aan de rijke geschiedenis van de islam in de Lage Landen, en evenmin aan de beeldvorming over moslims en hoe die maatschappij, cultuur en wetenschap beïnvloedde. Met dit boek werpen de auteurs een verrassend nieuw licht op deze veelzijdige geschiedenis: van de 16de-eeuwse studie van de Leuvense geleerde Nicolaas Cleynaerts, die samen met de geleerde islamitische slaaf Kharūf in Spanje en Marokko het Arabisch en de islam bestudeerde, tot de bekering van de Leidse arts dr. P.H. van der Hoog en de eerste congressen van Europese moslims tijdens het interbellum in de 20ste eeuw. Geschiedenissen van de islam in Nederland en Vlaanderen illustreert op heldere en overtuigende wijze duidelijk hoe interacties, beeldvorming en academisch onderzoek van de islam stevig ingebed waren en zijn in de verweven werelden van islam en Europa. Het beeld van moslims in België en Nederland beperkt zich doorgaans tot dat van migranten die zich vanaf de jaren 1960 vestigden in deze landen. Die perceptie doet echter geen recht aan de rijke geschiedenis van de islam in de Lage Landen, en evenmin aan de beeldvorming over moslims en hoe die maatschappij, cultuur en wetenschap beïnvloedde. Met dit boek werpen de auteurs een verrassend nieuw licht op deze veelzijdige geschiedenis: van de 16de-eeuwse studie van de Leuvense geleerde Nicolaas Cleynaerts, die samen met de geleerde islamitische slaaf Kharūf in Spanje en Marokko het Arabisch en de islam bestudeerde, tot de bekering van de Leidse arts dr. P.H. van der Hoog en de eerste congressen van Europese moslims tijdens het interbellum in de 20ste eeuw. Geschiedenissen van de islam in Nederland en Vlaanderen illustreert op heldere en overtuigende wijze duidelijk hoe interacties, beeldvorming en academisch onderzoek van de islam stevig ingebed waren en zijn in de verweven werelden van islam en Europa. Voorwoord Inleiding. Islam van de Lage Landen Martijn de Koning, Umar Ryad & Gerard Wiegers Zestiende en zeventiende eeuw In de knop gebroken. Nicolaas Cleynaerts, een voorloper van arabistiek en islamologie in de Lage Landen Pieter Sjoerd van Koningsveld De islam en moslims in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden aan het begin van de zeventiende eeuw en de komst van moriscovluchtelingen uit Spanje naar Amsterdam Gerard Wiegers Religieuze en wetenschappelijke discussies over de hadj in de Republiek der Nederlanden. Van Joos van Ghistele tot Adriaan Reland Richard van Leeuwen Verlichting en verbeelding. Spinoza en zijn kring over moslims en moslimrijken Michiel Leezenberg Hugo de Groot en de Mahumetisten. De kijk op de islam in een zich ontwikkelend religiebegrip Vera Crienen Achttiende en negentiende eeuw Mohammeds metamorfose in achttiende-eeuws Nederland Peter Rietbergen Het Nederlandse islambeeld rond 1800. De ideeën van Martinus Stuart, de ‘geschiedschrijver des rijks’ van koning Willem I Herman Beck “Ah! De muzelmannen zijn wijzer!” Belgische antiklerikalen en liberalen in het Ottomaanse Rijk Houssine Alloul & Henk de Smaele Pieter van Woensel. Een tegengeluid in het discours over het Ottomaanse despotisme Talha Yildiz & George Muishout De bijdrage van de zending aan islamstudies in Nederland Maryse Kruithof Twintigste eeuw “Te Mekka ligt het klachtenboek open.” Verslaggeving over de hadj in de Nederlandse dagbladen (1920-1939) Koen Docter Een Nederlandse pelgrim naar Mekka. Dr. Van der Hoog en zijn hadj in 1935 Umar Ryad Nationalisten of bandieten? Vlaamse media over de opstanden in Egypte (1919-1922) en Palestina (1936-1939) Daya Buyle & Idesbald Goddeeris De Nederlandse arabistiek als hulpwetenschap Arnoud Vrolijk Index van persoonsnamen Colofon