In het boek De heimelijke roof toont JanGeert van der Post hoe de VS in 1903 Panama van Colombia losweekten via diplomatie, geld en macht. In 1903 verloor Colombia, zonder schot of verdrag aan zijn kant, de provincie Panama. De Verenigde Staten kregen er een kanaal bij en versterkten hun positie als wereldmacht. De heimelijke roof vertelt hoe dat kon gebeuren: van de eerste droom van een doorgang tussen Atlantische en Stille Oceaan tot de diplomatieke druk, financiële deals en machtspolitiek die de scheiding bezegelden. Het resultaat is een onthullend geschiedenisverhaal dat het bekende Amerikaanse ingenieursepos corrigeert met het vaak genegeerde Colombiaanse perspectief. JanGeert van der Post volgt de lange aanloop naar het Panamakanaal: Spaanse en Franse plannen, het fiasco van De Lesseps, de Panamese spoorlijn, de Oorlog van duizend dagen en de doorslaggevende rol van William Nelson Cromwell, Theodore Roosevelt, John Hay en Philippe Bunau-Varilla. Hij laat zien hoe verdragen (Mallarino‑Bidlack, Hay-Pauncefote) en doctrines (Monroe, Roosevelt Corollary) niet abstract zijn, maar instrumenten voor ingrijpen en beïnvloeding. Tegelijk schetst hij helder de binnenlandse dynamiek in Bogotá: polarisatie tussen liberalen en conservatieven, federale versus centrale macht, en de structurele verwaarlozing van Panama. Dit boek combineert narratieve vaart met archiefonderzoek en een rijk overzicht van primaire en secundaire bronnen. Het ontrafelt mythen en beantwoordt de vraag wie er wát won en wát verloor – in geld, grond en gezag. Daarbij trekt Van der Post actuele lijnen naar 21e-eeuwse spanningen rond het kanaal en van de grootmachtpolitiek van de VS en China in Latijns-Amerika. Voor lezers van politieke geschiedenis, internationale betrekkingen en Latijns-Amerikaanse studies, én voor iedereen die wil begrijpen hoe infrastructuurprojecten wereldordes verschuiven. Toegankelijk geschreven, genuanceerd geanalyseerd en messcherp in de conclusie: de “roof” was heimelijk, maar niet toevallig – ze was het eindpunt van decennia aan voorbereiding, belangen en macht. In 1903 raakte Colombia de provincie Panama kwijt, waardoor de VS de weg vrijmaakten voor het Panamakanaal en hun wereldmacht versterkten. Het boek De heimelijke roof van JanGeert van der Post laat zien hoe dit kon gebeuren: via diplomatieke druk, financiële deals en machtspolitiek, bekeken vanuit het vaak genegeerde Colombiaanse perspectief. Van der Post beschrijft de lange aanloop met Spaanse en Franse plannen, het fiasco van De Lesseps, de spoorlijn, de Oorlog van duizend dagen en hoofdrolspelers als Roosevelt en Cromwell. Het boek combineert narratieve vaart met archiefonderzoek, ontmythologiseert het ingenieursepos en trekt lijnen naar hedendaagse grootmachtpolitiek. 1 Inleiding; waarom dit boek? 2 Van de betwijfelde zeestraat naar een kanaal 3 De Verenigde Staten kruipen uit hun schulp 3.1 De Verenigde Staten onafhankelijk 3.2 Groot-Brittannië in de Cariben 3.3 Nieuw Amerikaans elan 4 Colombia krimpt en groeit als natie 4.1 Nueva Granada vrij 4.2 De turbulente republiek 4.3 Panama, het stiefkind van Colombia De Panamese spoorwegmaatschappij Het watermeloenincident 4.4 De Regeneración, de klok gaat terug maar ook vooruit 5 Het Franse echec 5.1 Aan de slag 5.2 De val van de Fransen 6 De Oorlog van duizend dagen 6.1 De korte oorlog van 1895 6.2 De verkiezingen van 1898 6.3 De grootste burgeroorlog Poging tot vrede Slotakkoord in Panama 7 Nicaragua of Panama? 7.1 De Fransen 7.2 De Nicaraguanen 7.3 De Colombianen 7.4 De Panamezen 7.5 De Amerikanen 8 Een gemankeerd akkoord 8.1 Carlos Martínez Silva 8.2 José Vicente Concha 8.3 Tomás Herrán 8.4 Bogotá aan zet Amerikaanse manoeuvres Het debat in de Senaat 9 Een geweldloze ontlading 9.1 De samenzwering 9.2 Panama vrij Bogotá geschrokken 9.3 Panama weer gebonden 10 Losse einden 11 De nasleep 11.1 Colombia herpakt zich 11.2 Panama onder de Amerikaanse knoet 11.3 Colombiaans-Panamese vrede en de jaren van de miljoenen 11.4 De betekenis van het Amerikaanse handelen Tijdens de onderhandelingen Bij de opstand Beschavingsconflict? Neoimperialisme Verantwoording Geraadpleegde literatuur