’s-Graveland heeft een rijke historie. In tien thema’s komen de mensen die in het dorp woonden en leefden aan bod. Er is aandacht voor de vroege geschiedenis: hoe heeft het kunnen gebeuren dat de woestenij heeft kunnen uitgroeien tot het mooie dorp van nu? Alle andere aspecten van het leven in ’s-Graveland komen aan de orde bij de thema’s. Voorbeelden daarvan zijn de prachtige Stalpaertkerk in het thema Geloof, of de burgemeesters en de fusie in het thema Bestuur. De kunstenaars en de koren vullen het thema Kunst en Cultuur. Wie wat meer wil weten over specifieke onderwerpen, kan de 46 hoofdstukjes los lezen. De lezers die alles van het dorp willen weten, kunnen het boek met rode oortjes van kaft tot kaft verslinden. Het biedt alles wat iedereen met enige belangstelling voor ’s-Graveland zich kan wensen. Voorwoord 7 Aanvang 9 Voordat het ’s-Graveland werd 10 Jan Ingel cum suis 16 De eerste eigenaren, een portrettengalerij 23 Lofdicht Joost van den Vondel 34 Bestuur 35 Hoofdingelanden, bestuur van de polder 36 Johannes Hudde, de wijsgeer van Stofbergen 41 Schout en schepenen 45 De elf burgemeesters van ’s-Graveland 51 De lange weg naar fusie 57 Geloof 61 ‘Aengaende het timmeren van de kerck’ 62 Ate Dirk Wumkes (1911-2001) 66 Kerkelijk leven 69 Gereformeerde kerk De Graankorrel 75 Een joodse familie 80 Ontwikkeling en Welzijn 85 Ruim 300 jaar onderwijs 86 Wedijver en exerceren, het internaat van Baudet 91 De Nobelprijswinnaar 92 Schoner en gezonder, de gezondheidszorg 96 Verenigingsleven 99 Leven 103 Margaretha van Raephorst 104 Bezoek van de Oranjes 112 Tuinbazen 115 Jaarlijkse verhuizing 119 Wonen in een rijksmonument 121 Leven en sterven in de 17e eeuw 125 Handel en Nijverheid 131 ’s-Graveland en de plantages in Berbice 132 Wasserijen 137 Middenstand 143 Bedrijvigheid 151 Herbergen en hotels 156 Vervoer en infrastructuur 163 De ’s-Gravelandse Vaart 164 De beurtschippers 172 Straatweg ’s-Graveland op Soestdijk 179 De ’s-Gravelandse paardentram 182 Strijd 187 De Ramp van 1672 188 Pruisische troepen 193 Schilder P.G. van Os en de strijd tegen de Fransen 199 Tweede Wereldoorlog 204 Natuur 213 De boerderijen 214 Het Bos van …. 220 Een verlaten aardappelakker, bakermat van de mutatieleer 226 Natuurmonumenten op de ’s-Gravelandse buitenplaatsen 230 Kunst en cultuur 237 Rooie Jet 238 Muziek 242 Kunst en verbeelding, literatuur 251 Kunst en verbeelding, kunst 255 Bijlagen Kavelcondities 265 Buitenplaatsen 268 Archieven, terminologie, literatuurlijst 269 Register 270