Een toegankelijk, hoopvol boek over hoe een levende bodem zorgt voor biodiversiteit, schoon water en voedzaam eten—met veldverhalen, praktijkvoorbeelden en stappen die je morgen kunt zetten. Van kinds af aan dwaalde Arjen van Buuren door bossen en weilanden, verwonderd over de natuur om hem heen. Deze jeugdige fascinatie groeide uit tot een levenslange ontdekkingsreis vol praktische en theoretische inzichten, opgedaan in samenwerking met openhartige boeren, bevlogen onderzoekers en innovatieve werkgevers. In dit boek deelt Arjen zijn unieke ervaringen, opgedaan in Ierland en Nederland, waar hij de theorie in praktijk bracht en twee gangbare bedrijven omvormde tot een duurzaam gemengd bedrijf op Landgoed Velhorst. Met verbluffende resultaten: binnen vijf jaar steeg de biodiversiteit en namen de natuurwaarden spectaculair toe. Alles werd nauwgezet gemonitord en door Natuurmonumenten bekroond als succesverhaal. Met inspirerende verhalen, indrukwekkende foto's en toegankelijke uitleg laat Arjen zien hoe natuur en landbouw hand in hand kunnen gaan. Hij deelt waardevolle kennis via bijeenkomsten, demonstraties, podcasts en nu dit boek. Zijn boodschap? Door natuur te omarmen als integraal onderdeel van onze bedrijfsvoering kunnen we producten van hoge kwaliteit duurzaam en onderscheidend produceren. Laat je inspireren en ontdek hoe ook jij, met kleine of grote stappen, kunt bijdragen aan een rijker en diverser landschap. Dit boek biedt niet alleen inzichten, maar ook de motivatie om aan de slag te gaan. Samen kunnen we een verschil maken. Van kinds af aan dwaalde Arjen van Buuren door bossen en weilanden, verwonderd over de natuur om hem heen. Deze jeugdige fascinatie groeide uit tot een levenslange ontdekkingsreis vol praktische en theoretische inzichten, opgedaan in samenwerking met openhartige boeren, bevlogen onderzoekers en innovatieve werkgevers. In *Samen op pad naar een diverser landschap* deelt Arjen zijn unieke ervaringen, opgedaan in Ierland en Nederland, waar hij de theorie in praktijk bracht en twee gangbare bedrijven omvormde tot een duurzaam gemengd bedrijf op Landgoed Velhorst. Met verbluffende resultaten: binnen vijf jaar steeg de biodiversiteit en namen de natuurwaarden spectaculair toe. Alles werd nauwgezet gemonitord en door Natuurmonumenten bekroond als succesverhaal. Met inspirerende verhalen, indrukwekkende foto's en toegankelijke uitleg laat Arjen zien hoe natuur en landbouw hand in hand kunnen gaan. Hij deelt waardevolle kennis via bijeenkomsten, demonstraties, podcasts en nu dit boek. Zijn boodschap? Door natuur te omarmen als integraal onderdeel van onze bedrijfsvoering kunnen we producten van hoge kwaliteit duurzaam en onderscheidend produceren. Laat je inspireren en ontdek hoe ook jij, met kleine of grote stappen, kunt bijdragen aan een rijker en diverser landschap. Dit boek biedt niet alleen inzichten, maar ook de motivatie om aan de slag te gaan. Samen kunnen we een verschil maken. Voorwoord 5 Leeswijzer: vind je weg in dit boek over natuurinclusieve landbouw 7 INLEIDING 9 Deel 1 De groei naar een visie Zorgeloze jeugd 14 Keuze maken 21 Ierland 28 Keltische tijger 30 Deel 2 De Velhorstaanpak. Samenwerken met de natuur in de praktijk Gemengd bedrijf 36 Het bouwplan 47 Natuurinclusieve landbouw 55 De bodem: ons belangrijkste productiekapitaal 73 De betekenis en functie van organische stof en wortels in het ecologische systeem van de bodem. 89 Mengteelt: de synergie van diversiteit op het veld. 99 Strokenteelt: de kracht van diversiteit in banen. 110 Deel 3 De context. Nederland en de uitdagingen Het Nederlandse landbouwsysteem: een product van de naoorlogse honger. 118 Waterkwaliteit in Nederland 123 Gezonde voeding 133 Willen we eten of voedsel? 139 Deel 4 De boer als partner van de natuur De boer als landschapsbeheerder 143 Verdienmodel 147 En nu? 151 Wordt de boer de dokter van de toekomst??? 154 Nawoord 160 Van passie tot publicatie. 160 Literatuur 162