Laat maar... je snapt het niet, laat zien hoe je signalen van kinderen kunt oppakken, hoe je op de juiste manier gesprekken voert en hoe je samen tot een oplossing komt. 25-35% van de kinderen en jongeren tussen 4 en 25 jaar heeft last van aanhoudende lichamelijke/mentale onbegrepen klachten. Wij, de omringende volwassenen, zijn vanuit een goede intentie geneigd met onze overtuigingen en oplossingen voor hen te komen. We luisteren niet (voldoende) of pas in een later stadium naar het kind. Er gebeurt wat we helemaal niet willen, we verliezen de verbinding met het kind. De aanvankelijk vage klachten nemen in hevigheid toe of worden chronisch. Dit heeft behalve op het kind en het gezin veel impact op het schoolse en sociale leven. Het kind komt uiteindelijk in de hulpverlening terecht. Dit proces kan voor de meeste kinderen al in een vroeger stadium doorbroken worden doordat wij, de volwassenen, sneller en beter signaleren en goede gesprekken met het kind daarover aangaan. Dit boek laat zien hoe je signalen kunt oppakken, hoe je op de juiste manier gesprekken voert en hoe je samen tot een oplossing komt. Inleiding 9 Hoofdstuk 1 - niet lekker in het velletje! 12 1.1. Signalen die het kind geeft 14 1.1.1. Wat zegt het kind? 14 1.1.2. Wat laat het kind zien? 16 1.2. Signalen bij jezelf 20 1.2.1. Wat denk jij? 20 1.2.2. Welk gevoel of welke emotie heb jij? 23 1.2.3. Wat laat jij vervolgens zien? 24 1.3. Wat nu? 28 Hoofdstuk 2 - wat gebeurt er in hoofd en lijf? 30 2.1. Veelvoorkomende aanhoudende klachten bij het kind 31 2.2. Wat gebeurt er in hoofd en lijf? 34 2.2.1. Het mind-bodysysteem 35 2.2.2. Over prikkelverwerking 40 2.2.3. Een pijnprikkel als signaal 41 2.3. Waarom zo vroeg mogelijk in actie komen? 46 Hoofdstuk 3 - praten met het kind en… luisteren 49 3.1. Een gesprek met het kind dat zich niet lekker voelt 49 3.2. Waarom eerst praten met het kind? 50 3.3. Hoe pak je zo’n gepland gesprek aan? 50 3.3.1. Voorbereiding 51 3.3.2. Inhoud van een gesprek 55 3.3.3. Opvolging 59 3.4. Nog verder doorvragen in het eerste gesprek? 60 3.5. Wat als de emoties hoog oplopen? 64 3.6. Voorbeelden van hoe het in het gesprek mis kan gaan van onze kant 65 3.7. Een bijzondere rol voor humor en nieuwsgierigheid 67 Hoofdstuk 4 - wat speelt er echt? 69 4.1. Algemeen 69 4.2. Welke factoren hinderen het zelfhelende vermogen van het kind? 70 4.2.1. Stressoren 71 4.2.2. Emotie-regulatie 73 4.2.3. Persoonlijkheidskenmerken 77 4.2.4. Overlevingsstrategieën 78 4.3. Hoe zit dat nu bij het kind met klachten? 82 4.3.1. Op onderzoek in het verleden van het kind. 82 4.3.2. Op onderzoek in het heden van het kind. 82 4.4. Hoe zit dat bij ouders van een kind met klachten? 85 4.4.1. Op onderzoek in je eigen verleden 85 4.4.2. Op onderzoek in jouw heden. 86 4.5. Welke zaken van jezelf spelen een rol in de relatie met je kind? 87 4.6. Hoe zit het met de directe omgeving/omstandigheden? 88 4.7. Samenvatting 90 Hoofdstuk 5 - op weg naar heling 91 5.1. Wat kan het kind doen? 91 5.2. Wat kun jij als volwassene doen? 109 5.3. Opvolging 110 Hoofdstuk 6 - gezonde leefstijl 112 6.1. Voeding 113 6.2. Vochtbalans 119 6.3. Toiletbezoek 120 6.4. Slapen 121 6.5. Lichaamsbeweging 124 6.6. Schermtijd/mediagebruik 126 6.7. Gehoorbescherming 128 6.8. Visusbescherming 129 6.9. Dag- en weekindeling 129 6.10. Seksualiteit 131 6.11. Genotmiddelen 134 6.11.1. Roken en vapen 134 6.11.2. Alcohol 135 6.11.3. Cannabis, cocaïne, speed en andere drugs 136 6.12. Tot slot 137 Hoofdstuk 7 - hulpmiddelen 139 7.1. Spellen, en oefeningen voor het kind om in het lijf te komen 144 7.2. Boeken, spellen en trainingen om een gezonde denk/voel/doe-stijl van het kind te stimuleren 145 7.3. Over voeding voor kinderen 148 7.4. Over poepen 148 7.5. Werkboeken bij aanhoudende pijnklachten 148 7.6. Mindfulness op school 148 7.7. Mindfulness 149 7.8. Youtube 149 7.9. Documentaires 149 7.10. Hulplijnen 150 7.11. Podcasts 153 7.12. Audiobestanden 154 7.13. Hulpmaterialen 154 Dankwoord 156 Over de schrijver 159 Literatuurlijst 160