Hoe komt het dat gelovigen vertwijfeld raken en kerkelijk afhaken? Wat is er aan de hand is met de geloofwaardigheid van het christendom? Dat wordt aan het begin van dit boek helder beschreven, uitlopend op een heuse twijfel top twaalf. Vervolgens wordt een moderne manier van geloven verkend die deze twijfel integreert en te boven komt. Hoe komen in deze benadering God en Jezus ter sprake, hoe wordt daarin gekeken naar de Bijbel, Paulus en Pasen? Dat alles komt in dit boek in toegankelijke taal aan bod.Zo biedt dit boek een mooi overzicht van wat er gaande is in de moderne theologie. De lezer krijgt in kort bestek inzicht in de grote actuele thema's. In het bijzonder kan het mensen op weg helpen die beter weten wat ze niet meer dan wat ze nog wel geloven. Het hier geboden geloofsperspectief kan tegen een stootje, en durft het gesprek aan met de moderne wereld. Tegelijk corrigeert dit boek de eenzijdige visie op kerk en geloof, die overheerst in de media en oprukt in de samenleving. Daar wordt geloof vaak neergezet als een achterhaalde zaak, met conservatisme en fanatisme als belangrijkste kenmerken. Helaas is er weinig oog voor de moderne spiritualiteit die in brede lagen van de kerk aanwezig is. Terwijl veel christenen toch echt ruimdenkende en verdraagzame gelovigen zijn. De slotsom zet ik gelijk aan het begin: dit is een ontzettend leuk boekje. Het is een geloofsleer in kort bestek en daarmee echt catechese. Het is ook een heel pastoraal boekje, omdat het levensbeschouwelijke twijfel thematiseert - voor lieden zoals wij toch een kernthema. Het is daarmee ook echt een domineesboekje, want dit is van oudsher toch de opdracht van de predikant:zowel leraar als herder zijn. Het is bij dat alles - het zal u niet verbazen - ook een heel erg christelijk en heel erg protestants boekje. Persoonlijk vind ik dat heel aardig allemaal, maar dat zou wel eens het belangrijkste bezwaar kunnen zijn: thematiseren van levensbeschouwelijke twijfel is een belangrijke opgave, maar behoeft eigenlijk een bredere opzet dan hier is gekozen. In elk geval vanuit de optiek van onze beroepsgroep. De auteur zet stevig in, door in kaart te brengen waardoor de geloofwaardigheid van het christendom - in elk geval in ons deel van de wereld - in de loop van de jaren nogal wat averij heeft opgelopen. Hij loopt de belangrijkste oorzaken daarvan langs. Zoals de door velen - vanuit het verlichtingsdenken - ervaren kloof tussen wetenschap en geloof, de culturele en religieuze diversiteit binnen onze samenleving, de vraag of je wel kunt spreken van bestaan of niet-bestaan van God (wat dat ook mag betekenen), de vraag of geloof niet alleen maar een kwestie is van projectie van verlangen naar een bezield verband. Al die oorzaken krijgen het volle pond: inderdaad, bij geloven komt een heleboel projectie kijken, inderdaad, geloven kan morbide trekken hebben. Hij komt zo tot een 'heuse twijfel top twaalf' (pag. 6). De auteur gaat er van uit dat existenti?le twijfel (want daar gaat het hier toch om!) aan het daglicht moet worden gebracht en op zijn houdbaarheid getoetst, wil een mens er op een ordentelijke manier mee om kunnen gaan. En ook, dat de twijfel waar het hem om gaat, positief dient te worden opgevat: een crisis is niet het einde, maar een keerpunt. Een soort catharsis, eigenlijk: het is even doorbijten, maar als je dat stevig doet, kom je er beter uit dan je erin bent gegaan. Opgeruimder. Vrolijker ook. Met, wat de auteur noemt: 'gezond geloof'. Op de weg daarheen wordt een aantal theologische verkenningen uitgevoerd, met royale verwijzing naar auteurs die daarbij van belang waren. Die verkenningen hebben betrekking op kernthema's binnen de kerken: de Bijbel - wat is dat eigenlijk voor een boek, wat heb je eraan, wat heb je er niet aan -, God, Jezus, Paulus als eerste grote christelijke theoloog en Pasen. In elk van die thema's wordt flink geroerd met de vork van zowel klassieke als moderne theologie, waarbij diversie vanzelfsprekendheden worden opgeklopt, zodat er wat lucht bij kan komen. Hij doet daarbij stations aan die in theologenland voor meters aan debat hebben gezorgd (zoals de christologie, de locus de Deo, de pneumatologie) en voorziet die van zowel verheldering als zijn eigen positiekeuze. Over elk van die thema's kan natuurlijk meer worden gezegd, maar het kader is krap en Offringa gaat op een goede manier eclectisch te werk. Zoals hij begonnen is met een tijfel top twaalf, zo eindigt hij met een top twaalf van uitspraken die op een positieve - gezonde - manier geloven onder woorden brengen; door de crisis heen gaan doet een mens kennelijk goed. Het is, al even kennelijk, een manier van kijken naar de bronnen van de eigen spiritualiteit - ik weet zo gauw geen ander woord - en daar op een nieuwe manier uit leren drinken. Op je gezondheid. 15-09-2009 drs. Hendrik Jan Nieuwenhuis Tijdschrift Geestelijke Verzorging