Compacte, speelse introductie voor jongeren vanaf 12 jaar in de wereld van de westerse filosofie. Elk hoofdstuk bevat een thema met bijbehorende filosoof, van Thales van Milete tot Sartre. Het Dikke Denkboek gaat over filosofie. Een boek vol leuke weetjes en interessante vraagstukken. Geen al te zware kost, maar wel bedoeld om je aan het denken te zetten. Filosoferen, hoe doe je dat precies? Aan de hand van themavragen krijg je stukje bij beetje een idee. Voorbeelden van antwoorden op die vragen worden gegeven via bekende filosofen uit de Westerse traditie. Van Thales en Plato tot Bergson, Wittgenstein en Sartre. Bijvoorbeeld: Wat is kennis? Wie ben ik eigenlijk? Kan ik wel iets zeker weten? Hoe weet ik precies wat goed is? En wat rechtvaardig? Bestaat God nu wel of niet? Kom je daar überhaupt achter, en hoe dan? Van filosofie word je behoorlijk wat wijzer; niet in de eerste plaats over jezelf. Het betwijfelen van uitspraken en meningen leert dat de waarheid niet zo simpel in elkaar zit. Tegelijkertijd ontdek je dat je slimmer bent dan je aanvankelijk dacht. Want iedereen kan filosoferen! Filosofie is behalve nuttig ook gewoon onwijs (!) leuk. Voor een gesprek aan tafel of op een feestje of in de klas. Maar interessanter dan dat: eindelijk kan je die betweters eens lekker de mond snoeren met jouw filosofische inbreng! DUIK IN DE WERELD DIE FILOSOFIE HEET * ZOEK ZELF JE ANTWOORDEN OP LEVENSVRAGEN * WORD NOG WIJZER EN NOG SLIMMER * LEER FILOSOFEREN, ARGUMENTEREN EN REDENEREN * MAAK KENNIS MET DE 15 GROOTSTE FILOSOFEN DIE OOIT GELEEFD HEBBEN * LEER HUN BEROEMDE UITSPRAKEN UIT JE HOOFD * VERBAAS EN VERMOEI JE OUDERS, GROOTOUDERS, LERAREN, BUREN EN KLASGENOTEN MET JE KENNIS * GENIET VAN DE PUZZELS, WEETJES EN PRIKKELENDE VRAGEN * LACH LUID OM DE GRAPPIGE CARTOONS EN ANEKDOTES * WORD EEN NOG GROTERE WEETAL * VERBETER DE WERELD EN BEGIN MET DIT BOEK! Filosofie hoort bij de democratie en is onmisbaar bij onderwijs en opvoeding. Het draagt bij aan de manier waarop je kritisch na kunt/moet denken over (zogenaamde vanzelfsprekende) aspecten in en van de wereld. Ook hedendaagse thema’s als: de verdeling van rijkdom, de multiculturele samenleving, de manier waarop wij omgaan met de aarde, pandemieën en te nemen maatregelen en vluchtelingenproblematiek zijn bij uitstek onderwerpen waarover kinderen met elkaar kunnen praten en debatteren. Door deze gesprekken op filosofische wijze te laten plaatsvinden (de zogenaamde Socratische methode) winnen deze gesprekken aan diepte en nuancering. Het Dikke Denkboek appelleert bovendien aan de intrinsieke behoefte van jongeren om hun wereld te onderzoeken en vragen te stellen, om op zoek te gaan naar antwoorden en perspectieven. Ze leren op speelse wijze over filosofen en hun worsteling om over hun eigen lastige dilemma's na te denken en minder te oordelen in vastgeroeste denkbeelden. Het ontwikkelen en vormen van een eigen mening hoort daarbij. Deze tweede druk is aangevuld met onder meer een lijstje voor de geïnteresseerde filosofen in de dop. Sieger Zuidersma, stripmaker en kunstschilder, illustreerde Het Dikke Denkboek met zijn onweerstaanbare cartoons en tekeningen. Voorwoord 7 Inleiding 9 1 Hoe kan dat? 20 Over waarneming en verwondering: hoe de dingen om ons heen kunnen bestaan Thales van Milete (ca. 624 v. Chr. – 545 v. Chr.) 2 Wat weet je? 47 Over wat kennis is Socrates (470 v. Chr. – 399 v. Chr.) 3 Kan je iets zeker weten? 66 Over hoe je achter de waarheid kunt komen Plato (ca. 427 v. Chr. – 347 v. Chr.) 4 Hoe zit de natuur in elkaar? 90 Over hoe je juist kunt onderzoeken Aristoteles (384 v. Chr. – 322 v. Chr.) 5 Bestaat God? 114 Over het bewijzen van een overtuiging Thomas van Aquino (1225-1274) 6 Wie ben ik? 130 Over twijfel en identiteit René Descartes (1596-1650) 7 Wat zie ik? 159 Over de grens van het illusionaire David Hume (1711-1756) 8 Hoe weet ik wat goed is? 181 Over gedrag en wat goed of slecht is Immanuel Kant (1724-1804) 9 Wat is mooi? 202 Over kunst en of je kunt weten wat mooi is Arthur Schopenhauer (1788-1860) 10 Wat is rechtvaardig? 222 Over wat eerlijk en oneerlijk is Karl Marx (1818-1883) 11 Hoe moet je leven? 242 Over normen en waarden Friedrich Nietzsche (1844-1900) 12 Hoe lang duurt een uur? 262 Over het begrip tijd Henri Bergson (1859-1941) 13 Kan iets tegelijk wel en niet? 280 Over taal, vicieuze cirkels en paradoxen Bertrand Russell (1872-1970) 14 Hoe denk je? 301 Over taal en denken Ludwig Wittgenstein (1889-1951) 15 Wat is vrijheid? 324 Over betrokkenheid en de zin van het leven Jean-Paul Sartre (1905-1980) Nawoord 344 Antwoorden en oplossingen 346 Verklarende woordenlijst 358 Geraadpleegde literatuur 363 Wie is wie 365