Hoe behandelt de bestuursrechter een zaak op de zitting? Daar gaat Optreden ter zitting over. De rechter mag geen sfinx zijn, maar waakt er tegelijk voor dat uit zijn houding en woorden vooringenomenheid zouden spreken. Hij beheerst zijn vak(taal) zo goed, dat hij trefzeker het juridische geschil kan benoemen én vertalen. In houding en gebaar maakt de rechter duidelijk dat hij naar álle partijen luistert, en tegelijk beschikt hij over kritische zin. De rechter straalt rust uit, behandelt de mensen geduldig en vriendelijk, maar laat de zittingen desondanks niet uitlopen. Hij is onderdeel van de overheid, maar verwerft niettemin het vertrouwen dat de beslissing in een geschil met het bestuur bij hem in vertrouwde en onafhankelijke handen is. Kortom, er wordt nogal wat verlangd van de rechter tijdens zijn optreden in de openbaarheid en dat is precies wat de zitting telkens opnieuw tot een uitdaging maakt. Deze leidraad bevat juridische en praktische informatie over veel van wat er bij de zitting komt kijken, door de schrijver opgedaan gedurende een lange en gevarieerde rechterlijke carrière en als trainer/docent van beginnende rechters, overheidsjuristen en advocaten. 1 Algemeen; 2 Openbaarheid; 3 De functies van de zitting; 4 Het ambtskostuum; 5 De zitting; 6 De raadkamer; 7 De uitspraak; 8 Incidenten