In begrijpelijke taal worden de (on)mogelijkheden van ideeënbescherming besproken, bijv. via het auteurs- of octrooirecht, en hoe je ervoor kunt zorgen dat anderen er niet mee aan de haal gaan. Hoe bescherm je creatieve uitingen of ideeën en hoe zorg je ervoor dat anderen er niet mee aan de haal gaan? De auteurs van deze uitgave krijgen in hun dagelijkse praktijk veel vragen over dit onderwerp van ondernemers en bedrijven. Het oerwoud aan regels is verwarrend voor de leek. De term ‘intellectuele eigendom’ is voor velen al onbegrijpelijk. In de ogen van de auteurs is er in Nederland nog teveel onduidelijkheid en onwetendheid op het gebied van intellectuele eigendom. Dit vormde de aanleiding om een serie handboeken over dit onderwerp samen te stellen in de taal van ondernemers. In dit deel (2) gaan de auteurs in op de (on)mogelijkheden van ideeënbescherming, bijvoorbeeld door middel van het auteursrecht en het octrooirecht. In begrijpelijke, zo min mogelijk juridische taal wordt besproken hoe een idee ontstaat, wat de voorwaarden zijn om bescherming te kunnen claimen en wanneer inbreuk wordt gemaakt op de betreffende intellectuele eigendomsrechten zoals het auteurs- en octrooirecht. Het boek staat vol met geïllustreerde voorbeelden uit de dagelijkse praktijk van de auteurs. Fabels worden de wereld uit geholpen en ondernemers krijgen bruikbare en direct toepasbare tips over de bescherming van hun intellectueel eigendom. ‘Bescherming van ideeën’ is het tweede deel in de 8-delige reeks over intellectueel eigendom (‘IE’). Geen naslagwerk voor in de bibliotheek, maar net als de andere delen een écht praktisch handboek voor ondernemers en bedrijven die geen risico’s willen nemen als het gaat om de bescherming van hun intellectuele kapitaal. ‘IE in Bedrijf’ is geschreven in begrijpelijke, zo min mogelijk juridische taal en staat vol met visueel ondersteunde voorbeelden uit de dagelijkse praktijk van de auteurs: Marjolein Driessen, advocaat/partner bij Legaltree en IE-specialist en Theo-Willem van Leeuwen, merkenjurist en eigenaar van merkenbureau Abcor. Zij rekenen af met wijdverbreide misverstanden en geven tegelijk bruikbare en direct toepasbare tips aan ondernemers over de bescherming van hun intellectueel eigendom. Het tweede deel van de serie heeft als titel ‘Bescherming van ideeën’. In dit deel gaan Driessen en Van Leeuwen in op de (on)mogelijkheden van ideeënbescherming, bijvoorbeeld via het auteursrecht. Het hoofdstuk over octrooirecht is geschreven door Europees octrooigemachtigde en octrooirechtspecialist Michiel Cramwinckel. In duidelijke taal bespreken de auteurs hoe een idee ontstaat, hoe de waarde van een idee te herkennen, wat de voorwaarden zijn om bescherming te kunnen claimen en wanneer inbreuk wordt gemaakt op de betreffende IE-rechten. Het intellectuele eigendomsrecht is een bonte verzameling van wettelijke regelingen zoals merkenrecht, modellenrecht, auteursrecht, handelsnaamrecht en octrooirecht. Voor ondernemers is het vaak bijzonder ingewikkeld om de juiste weg te vinden in het oerwoud van wettelijke regelingen en deze optimaal toe te passen in hun bedrijf. “Hardnekkige misverstanden en foute adviezen zorgen voor tijdrovende en vooral dure juridische kwesties. Zonde, want het intellectuele eigendom van een onderneming kan bij een juiste bescherming en toepassing juist zeer waardevol zijn”, aldus de auteurs. 1 Een goed idee: de start van een nieuwe episode 13 1.1 Ik heb een idee, wat nu? 15 1.2 Ideeën zijn niet beschermd; alleen de uitwerking is te beschermen 15 1.3 Stappenplan – van idee naar product/dienst 17 a. ‘Een’ idee creëren 17 b. Idee uitwerken 19 c. Idee testen/prototype maken 20 d. Idee vastleggen? 20 e. Bedrijfseconomische analyse 21 f. De laatste stap: productie en marktintroductie 22 2 Kan ik een idee beschermen en zo ja, hoe doe ik dat via het auteursrecht? 25 2.1 Een idee 27 2.2 Bescherming van een idee – auteursrecht (copyright) 27 Automatische bescherming 33 2.3 Vereisten voor bescherming en uitzonderingen 35 Wat kan geen werk zijn? 37 2.4 Wie verkrijgt bescherming? 42 Werknemer/werkgever 43 Meerdere makers 43 Werk openbaar gemaakt door een bedrijf 44 Werk wordt gemaakt onder leiding/toezicht van 45 2.5 Bescherming tegen wat/wie? 47 3 Hoe bescherm ik een idee via het octrooirecht? 51 3.1 Octrooi – bescherming van een technische uitvinding 53 3.2 Bescherming van een idee – octrooirecht 54 Octrooiaanvrage 54 3.3 Vereisten voor bescherming 57 3.4 Bescherming tegen wat/wie? 58 Inbreukrisico 59 Informatie uit octrooipublicaties 60 Octrooigemachtigden 62 4 Hoe kunnen problemen in het auteursrecht worden voorkomen? 65 4.1 Het uitwerken van ideeën 67 4.2 Het vastleggen van ideeën 67 a. Belastingdienst 68 b. Aangetekend versturen 68 c. Notaris 69 d. i-DEPOT 69 e. Proces-verbaal deurwaarder 69 4.3 Het maken van afspraken 70 4.4 Pitchen en presenteren 72 4.5 Wat moet je vooral niet doen? 81 5 Hoe claim ik alle rechten? 83 5.1 Auteursrecht 85 a. leg alle fasen van het creatieproces vast 85 b. bewaartermijn 87 Registratie van auteursrecht in het buitenland 87 5.2 Octrooirecht 89 5.3 Modellenrecht 90 5.4 Merkenrecht 92 5.5 Symbolen 94 Copyright – © 95 Geregistreerd merk – ® 95 Trademark symbool ™ - 96 Geregistreerd model – D 96 Octrooi – Patented 96 5.6 Op welke naam registreren? 6 Wat kan ik bestrijden als (auteurs)rechthebbende? 101 6.1 Auteursrecht, het uitsluitend recht om… 103 Uitsluitend recht 103 Openbaar maken 103 Verveelvoudigen 104 6.2 Inbreuk 105 Inbreuk op producten 105 Inbreuk op karakters 107 Inbreuk op spelconcepten 109 Inbreuk op TV-formats 111 6.3 Uitzonderingen in het auteursrecht 117 6.4 Geen IE-recht, toch bescherming 118 6.5 Inbreuk, en dan? 120